Jak działa automatyczna skrzynia biegów i czym różnią się poszczególne modele?
Automatyczna skrzynia biegów to nie tylko wygoda prowadzenia auta, ale optymalizacja pracy silnika. Biegi zmieniają się samoczynnie, a komputer pokładowy samochodu dobiera przełożenie do obrotów, aby jazda odbywała się bez szkody dla silnika. Rozwiązanie ma swoje zalety, ale też wady — przede wszystkim wysoki koszt naprawy w sytuacji jej uszkodzenia.
Automatyczna vs hydrauliczna skrzynia biegów
Automatyczne skrzynie biegów, poza wspomnianą już wygodą, wcale nie generują większego spalania, ponieważ jazda jest płynna i odbywa się bez tzw. szarpania. Co więcej, w nowych modelach samochodowy komputer pokładowy jest w stanie zapamiętać i nauczyć się ulubionego stylu jazdy kierowcy, dopasowując do niego sposób zmiany biegów. Obecnie większość marek ma w standardzie kilka dostępnych trybów, np. jazda ekonomiczna, w trakcie której biegi zmieniane są tak, aby zapewnić optymalne osiągi auta przy niskim spalaniu czy tryb sport, w którym można wykorzystać pełną moc i przyspieszenie auta, oczywiście przy większym zużyciu paliwa. Do niedawna panowało też przeświadczenie, że auto w automacie nie nadaje się do holowania innych samochodów. Wyjaśniamy, że w większość automatów ma możliwość blokady biegu, a także opcję ręcznego ich przełączania.
Rodzaje automatycznych skrzyń biegów
Rodzaje przekładni różnią się stopniem zaawansowania, wymaganiami co do serwisu i eksploatacji, a także kosztami ewentualnych napraw. Za klasyczną automatyczną skrzynię biegów, która została wprowadzona do masowej produkcji, uważa się skrzynię hydrokinetyczną. Należy pamiętać, że jej właściwe użytkowanie wymaga regularnej zmiany oleju. Jest to spory wydatek, ale nie tak duży, jak regeneracja uszkodzonego mechanizmu. Model hydrokinetyczny ma bowiem dość skomplikowaną budowę, która opiera się m.in. o przekładnie planetarne.
Miłośnicy automatów są zdania, że zdecydowanie odporniejsza na uszkodzenia, z racji na prostszą budowę, jest przekładnia bezstopniowa (CVT, z ang.Continously Variable Transmission). Oba wałki przekładni łączy w niej pasek lub łańcuch. Poza zmianą oleju warto też regularnie kontrolować stan paska/łańcuszka. Użytkownicy tych skrzyń chwalą je za płynność jazdy i niskie spalanie. Jeśli jedziemy z równą prędkością, silnik utrzymuje niskie obroty, co ogranicza spalanie.
Najnowszym typem skrzyni automatycznej jest model dwusprzęgłowy (DSG, z ang. Direct-Shift Gearbox). Jej wprowadzenie w 2003 roku było rewolucją na runku motoryzacyjnym, a niewątpliwą zaletą jest jakość pracy. Dlaczego? Wyobraźmy sobie, że w samochodzie pracują jednocześnie dwie skrzynie biegów. Jedna z nich obsługuje biegi parzyste, a druga nieparzyste. Co ważniejsze, ich praca się uzupełnia. W momencie zmiany biegu, kolejny jest już gotowy „zapięty” i natychmiast przejmuje pracę. Kierowca nie odczuwa momentu, w którym wyższy lub niższy bieg jest w trybie przygotowania. Tego typu modele są jednak znacznie bardziej skomplikowane, a co się z tym wiąże droższe. Należy też dbać o ich regularny serwis. W przeciwnym razie koszty naprawy mogą zaskoczyć. Skrzynie DSG wymagają też, tzw. dynamicznej zmiany oleju, więc warto wybrać sprawdzony serwis.
Czym jest sterownik skrzyni biegów?
Sterownik skrzyni biegów jest najważniejszym podzespołem całego mechanizmu. Odpowiada za prawidłowy rozdział oleju, który znajduje się w skrzyni. Na podstawie prędkości obrotowej, którą podają na bieżąco czujniki, odpowiada za właściwy moment zmiany biegu.
Nieprawidłowe funkcjonowanie sterownika zaburza pracę wszystkich podzespołów. Dlatego też, jeśli coś niepokojącego dzieje się z autem, nie należy odkładać wizyty w serwisie. Objawem awarii może być charakterystyczne szarpanie w momencie zmiany biegów, brak biegu wstecznego, czy stopniowa utrata biegów, zaczynając od najwyższego. Najczęstszą przyczyną jest właśnie awaria modułu sterującego, ale mogą zdarzyć się również usterki spowodowane niewłaściwą eksploatacją auta. Automatyczna skrzynia biegów, poza swoimi licznymi zaletami, ma też swoje ograniczenia, o których należy pamiętać, zwłaszcza jeśli jest to nasz pierwszy automat. Prawidłowo użytkowana faktycznie da nam niesamowitą przyjemność z jazdy i poprawi jej komfort.