Czym się charakteryzuje akumulator żelowy?
Akumulator żelowy, jak sama nazwa wskazuje, jest wypełniony żelem, przez co jest bezpieczniejszy od akumulatora kwasowego - bateria jest całkowicie szczelna i nie ma ryzyka, że znajdująca się wewnątrz ciecz wypłynie, jeśli akumulator przechylimy lub zmienimy jego pozycję. Czym jeszcze się charakteryzuje i do jakich urządzeń można go stosować?
Akumulator żelowy - budowa
Akumulatory żelowe wypełnione są elektrolitem w formie żelu, który bazuje na krzemionce i ma bardzo dobre właściwości przewodzenia prądu. Pierwszy raz zastosowano je w motoryzacji w latach 60. i od tego czasu ich popularność rośnie. Budowa akumulatora tego typu wyróżnia się przede wszystkim szczelnością konstrukcji, więc nie ma ryzyka wycieku żelu. Z pewnością wielu z Was pamięta stare akumulatory kwasowe, które nasi ojcowie przynosili w mroźne dni do domu - podładować lub właśnie uzupełnić poziom kwasu w ich wnętrzu. Kwas jest substancją żrącą, więc wyciekający płyn z akumulatora może uszkodzić powierzchnię, na której będzie ustawiony, np. tapicerkę w aucie czy dywan lub wykładzinę.
Akumulatory żelowe posiadają wewnątrz kolektory wykonane ze stopu ołowiu z antymonem (to pierwiastek chemiczny zaliczany do grupy metaloidów). Jeśli chodzi o rozmiar i wielkość, to modele są dopasowane do standardowych wymogów producentu sprzętu, który mogą zasilać. Jeśli musimy wymienić akumulator żelowy, z pewnością znajdziemy model pasujący do typu i parametrów posiadanego urządzenia.
Akumulator żelowy a technologia AGM
Akumulator żelowy często jest mylony z technologią AGM (z ang. absorptive glass mat), która tak naprawdę stanowi konkurencję dla omawianych modeli. W tego typu zasilaczach zastosowana jest mata szklana, przez co elektrolit nie wycieknie nawet po mechanicznym uszkodzeniu baterii.
Typowy akumulator żelowy nie będzie w stanie zasilić większego samochodu ze względu na niską moc. Może jednak stanowić źródło zasilania dla mniejszych pojazdów jak różne rodzaje motocykli. W przypadku motorów ma tę zaletę, że pracuje prawidłowo nawet przy dużym przechyle.
Do czego akumulator żelowy?
Czy akumulator żelowy do samochodu to termin, którym zupełnie nie powinniśmy się posługiwać? Akumulator żelowy V12 lub V6 może stanowić źródło zasilania do pojazdów z silnikami o mniejszych pojemnościach oraz samochodów elektrycznych, ale rozwijający się przemysł, nie tylko motoryzacyjny, znalazł dla tej baterii wiele innych zastosowań. Poza wspomnianymi sportami motorowymi wystarczy do prawidłowego działania skutera czy quada. Stosuje się go bardzo szeroko w modelarstwie i wędkarstwie (np. do zasilania łodzi zanętowych), a także w zabawkach dla dzieci (np. dużych samochodach). Idealnie sprawdzi się akumulator żelowy do wózków inwalidzkich i łodzi. Tego typu bateria używana jest tam, gdzie konieczne jest niezależne od sieci źródło prądu. Właśnie dlatego wykorzystuje się go w systemach fotowoltaicznych, alarmowych czy jako awaryjne zasilanie.
Akumulator żelowy - jakie są wady i zalety?
Jak każde urządzenie również akumulatory żelowe nie są pozbawione wad. Przede wszystkim należy w tym miejscu wymienić ograniczoną możliwość pracy przy dużych prądach. Nawet akumulator żelowy o większej mocy, przy niskim temperaturach, nie będzie w stanie uruchomić urządzenia, które wymaga dużego prądu na start. Ważna jest także właściwa eksploatacja i ładowanie tego typu baterii, aby zachować parametry i żywotność akumulatora.
Warto jednak podkreślić zalety tego urządzenia. Poza bezpieczeństwem użytkowania i prawidłową pracą nawet jeśli akumulator żelowy nie jest ustawiony pionowo, nie trzeba w nim uzupełniać żelu - bateria jest zamknięta fabrycznie i nie należy jej otwierać. W ten sposób producenci poradzili sobie z ryzykiem wycieków i odparowania cieczy, jak to ma miejsce w akumulatorach kwasowych. Na plus przemawia też niskie samorozładowanie baterii przy właściwej eksploatacji, odporność na cykle ładowania, a także warunki atmosferyczne oraz wstrząsy.
Czym ładować akumulator żelowy?
Poza wiedzą o zastosowaniu baterii tego typu warto sprawdzić czym ładować akumulator żelowy. Najlepiej, jeśli ładowanie odbywa się przy użyciu dedykowanej przez producenta ładowarki. Akumulatory żelowe nie lubią stanu długiego i całkowitego rozładowania, ponieważ zmniejsza to pojemność baterii. Jeśli doszło do całkowitego wyczerpania, należy ją podłączyć do ładowarki w ciągu maksymalnie 24 godzin od zaprzestania pracy.
Pozostawienie przez dłuższy czas pustej baterii zwiększa też ryzyko tzw. zasiarczenia akumulatora, które drastycznie skraca jego żywotność, w niektórych sytuacjach niemal o ⅔. Warto tym pamiętać i mimo niskiego progu samorozładowania i tak cyklicznie kontrolować i przeładować baterię.
